25 ARALIK GAZİANTEP'İN KURTULUŞU

Antep, adını tarihin derinliklerinden, Gazi unvanını da milli mücadeledeki kahramanlıklarla müdafaasından almıştır.

Antep adı, Ayıntap , Aynıtap , Entap olârakta rivayet edilir. Yine başka kaynakta ise , "Ayıntap" adını suyunun güzelliğinden ve bolluğundan hâkimdir. Ayın, pınar kaynak ve suyun gözü anlamındadır. Tap ise parlak ve güzel anlamına gelir.

Başka bir kaynak ise, şehrin adını "HANTAP" olduğunu söyler. Tap, güç, takat ve arazi anlamında kullanılmaktadır. HANTAP zaman içerisinde ANTAP ve ANTEP olarak günümüze gelmiştir.

1914 yılında Birinci Dünya Savaşı başladığı zaman Gaziantep, 83 bin nüfuslu bir kentti. Savaşın sonunda İngiltere, Fransa, İtalya ve Osmanlı Devleti arasında 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi, Osmanlı İmparatorluğunun ölüm fermanı idi.

Bu anlaşmaya dayanarak 17 Aralık 1918 'de İngilizler Antep'e girdi. 23 Ocak 1919'da hükümet Konağı işgal edilerek şehirde söz sahibi olan herkes Suriye'ye sürgüne gönderildi. Bu işgal devam ederken İngilizler ve Fransızlar kendi aralarında anlaşarak Antep'i işgal ettiler. Bu işgal sırasında Fransızlarla işbirliği yapan Ermeniler, bölge insanına insafsızca zülüm yaptılar. Tecavüz, işkence, talan Ocak 1920 tarihine kadar devam etti. Fransızların bu insanlık dışı işkencelerin karşısında isyan eden Antepliler 11 Ocak 1920'de Araptar köyünde Fransızlara saldırarak savaşı başlatmış oldular. Bu çatışmada Fransız askerleri çok büyük kayıplar verdi. 19 Ocak 1920'de Fransızlar, Karabıyıklı'da Karayılan tarafından pusuya düşürüldü. Burada da düşmana çok kayıp verdirildi. Genç bir teğmen olan Şahinbey Kuvayi Milliye komutanlığını üstlenerek Kızılburun da düşmanın karşısına çıktı. Başında bulunduğu küçük bir kuvvetle 4 gün sabahtan akşama kadar savaştı. Düşmana çok kayıp verdirdi. Koca bir Fransız kuvveti bir avuç kahramanın karşısında şaşırdı kaldı. 4. Gün öğleye kadar yine düşmanla boğaz boğaza çarpıştı. Bir tek fişeği kalmayıncaya kadara dayandı. Sonunda Ulumahsere Köprüsü üzerinde yanında 18 kişi ile beraber şehit oldu. Ancak hiçbir yerden yardım alamayan Anteplilerin yiyecek ve cephaneleri tükenmiştir. Fransızlar şehre yiyecek sokmamış halkı açlığa terk etmişlerdir. İnsanlar hayvan pisliği içindeki arpaları seçerek yemişlerdir. Savaşta bombalarla ölen at, eşek, katır gibi hayvanların etleri paylaşılmaz hale gelmiştir. Acı zerdali çekirdeği öğütülüp un yapılarak yeniyordu. Aç kalan kedi ve köpekler saldırıyordu. Şehre 70 bin top mermisi düşmüş, barınaklar yerle bir olmuştur. Şehir sürekli toplarla dövülmüş her taraf cenaze ve yaralılarla dolmuştu. Yaralılara tıbbi malzeme bulunamıyordu.

Bu şartlarda bile Antepliler ve kahraman evlatları; Şahinbey, Şehitkâmil, Yüzbaşı Kılıç Ali, Kilisli Karayılan, Arslan Bey, Binbaşı Hamdi Bey ve nice gizli kahramanlarıyla, göğüs göğüse çarpışarak, adeta dünyaya haykırırcasına, yayılımcı ve işgalci Fransızları geldikleri gibi geri göndermeyi başarmışlardır.

10 ay 9 gün süren şerefli direnişin sonunda 6317 evladını şehit vermiş, 7 bine yakın insanı da yaralanmış ve sakat kalmıştır. Nihayet 15 Mart 1921 tarihinde Londra'da yapılan anlaşma gereği Fransızlar 25 Aralık 1921'de şehri terk etmişlerdir. 06 Şubat 1921 yılında TBMM tarafından Antep'e Gazilik unvanı verilmiştir.

Bütün dünyanın ayakta alkışladığı Antep savunması için, Fransız General Guro "Beyler siz hayal görüyorsunuz! Türklerin işini Yunanlılar mı bitirecek? Biz koca Fransız Devleti, bir Antep sancağı ile başa çıkamadık." demiştir. Atatürk ise Gaziantepliler için ; "Türküm diyen her şehir, her kasaba ve en küçük Türk köyü Gazianteplileri kahramanlık örneği olarak alabilir." demiş ve Anteplilerin kahramanlığını herkese örnek olarak göstermiştir.